การพัฒนาที่ดี หนีไม่พ้นธรรม

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)

บูชา

การทำบุญบำเพ็ญกุศลวันนี้ เป็นการปฏิบัติตามหลักธรรมคือความกตัญญูกตเวที แสดงว่าเจ้าภาพทุกท่านมีความระลึกถึงอุปการคุณของท่านอาจารย์ป๋วย และพร้อมกันนั้น ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งก็เป็นการปฏิบัติตามหลัก ปูชา จ ปูชนียานํ คือการบูชาบุคคลที่ควรบูชา หรือทับศัพท์ว่า บูชาปูชนียบุคคล

ธรรมสองอย่างนั้นมีความสำคัญด้วยกันทั้งคู่ แต่มีข้อที่ต่างกันอยู่ในตัว ระหว่างธรรมสองอย่างนี้

ความกตัญญูกตเวทีนั้น เน้นที่ตัวเราผู้ได้รับผลแห่งความดีของท่านว่า ท่านได้เคยทำประโยชน์อะไรให้แก่เราโดยส่วนตัวบ้าง โดยที่เรามีสังกัดหรือเป็นส่วนร่วมอยู่ในสถาบันบ้าง หรือแม้แต่ท่านทำความดีให้แก่สังคมนี้และเราได้รับผลจากความดีนั้น เราก็ระลึกถึงคุณ และแสดงออกหรือประกาศให้ปรากฏ เป็นการเห็นคุณค่าแห่งความดีของท่าน และแสดงน้ำใจตอบแทน อันนี้เรียกว่าเป็นความกตัญญูกตเวที

ส่วนการบูชาปูชนียบุคคลนั้น จุดเน้นอยู่ที่ตัวท่าน คือ เรามองที่ความดีที่ท่านมีอยู่ และที่ท่านได้กระทำ ซึ่งทำให้ตัวท่านเป็นผู้มีคุณสมบัติดีงาม น่าเคารพ น่าบูชา เราระลึกถึงคุณความดีของท่าน และประโยชน์ที่ท่านได้บำเพ็ญนี้ รวมทั้งคุณสมบัติอื่นอีกเป็นอันมากในตัวท่าน เช่น ความซื่อสัตย์สุจริต เป็นต้น อันจะเป็นแบบอย่างแก่สังคม และแก่อนุชนสืบต่อไป เราจึงได้มาแสดงออกเป็นการบูชา

เนื้อหาในเว็บไซต์นอกเหนือจากไฟล์หนังสือและไฟล์เสียงธรรมบรรยาย เป็นข้อมูลที่รวบรวมขึ้นใหม่เพื่อช่วยในการศึกษาค้นคว้าของผู้สนใจ โดยมิได้ผ่านการตรวจทานจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
ผู้ใช้พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือหรือเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง