ถ้าเชิดชูพระคุณแม่ขึ้นมาได้ สังคมไทยไม่สิ้นความหวัง

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)

เมื่อสังคมมีปัจจัยล่อเร้ามากในด้านร้าย
ต้องให้ครูที่บ้านนำลูกไปในการศึกษาที่ดี

การศึกษาก็ต้องมาทั้งด้านความรู้สึกและความรู้ เราต้องการให้เด็กได้ความรู้ แล้วก็ให้ความรู้นี้มากับความรู้สึกที่ดีงามด้วย ถ้าเราเดินถูกทาง สองอย่างนี้จะพึ่งพากัน ทำให้เมื่อได้ความรู้ ก็ได้ความรู้สึกที่ดีงามด้วย

ความรู้สึกที่ดีงามนี้สำคัญมาก โดยจะเป็นตัวที่

๑. ให้ใช้ความรู้เพื่อสนองความรู้สึกที่ดีงาม

๒. ความรู้สึกที่ดีงามจะไปกระตุ้นให้หาความรู้เพิ่มขึ้นมา

แต่ถ้าเป็นความรู้สึกในฝ่ายที่ไม่ดี

๑. ก็จะทำให้ใช้ความรู้เพียงเพื่อสนองกิเลส เพื่อมาสนองความต้องการที่เป็นความเห็นแก่ตัว หรือเพื่อสนองความต้องการที่จะไปทำร้ายผู้อื่น

๒. ถ้าไม่มีเรื่องที่จะสนองความต้องการของกิเลสแบบนี้ ก็เลยหยุดเฉยหรือเฉื่อย ก็จะไม่หาความรู้ จึงไปจบที่โมหะ

ความรู้สึกแบบนี้ทำให้คนหาความรู้เพียงเพื่อสนองความรู้สึก แล้วต่อจากนั้นก็ไม่หาความรู้

แต่ถ้าเป็นความรู้สึกที่ดี มันจะได้ทั้งสอง คือ

๑. ทำให้หาความรู้เพื่อมาสนองความรู้สึกที่ดี

๒. เป็นปัจจัยของการหาความรู้โดยตรงเลยทีเดียว คือเป็นตัวกระตุ้นเร้าไปสู่ความรู้ เช่น ความรู้สึกที่อยากรู้ความจริงของสิ่งทั้งหลาย อยากเข้าใจสิ่งทั้งปวงนี้ เป็นคุณธรรมที่ทำให้เจริญปัญญา แล้วปัญญาก็มาสนองคุณธรรม ซึ่งเป็นความรู้สึกที่ดีอีก ทำให้เกิดความรู้สึกที่อยากสร้างสรรค์ และตัวปัญญาเองก็เพิ่มพูนไปสู่การเข้าถึงความจริง

ต้องพยายามทำให้สังคมไทยเดินไปให้ถูกทาง เวลานี้คนใช้เทคโนโลยีในทางที่ก่อมากกว่าแก้ปัญหา แล้วเทคโนโลยีนั้นก็ใช้มากทางด้านการสื่อสาร ซึ่งเอามากระตุ้นทางด้านความรู้สึกมาก และความรู้สึกที่ถูกกระตุ้นก็มักจะเป็นความรู้สึกด้านร้าย คือด้านโลภะ โทสะ โมหะ ได้แก่

๑) ด้านหาสุขหาเสพส่วนตัว ล่าผลประโยชน์

๒) ด้านที่มุ่งร้าย คิดแย่งชิง ประทุษร้ายผู้อื่น ข่มเหงรังแกกัน

๓) ด้านมัวเมา ลุ่มหลง เพลิดเพลิน

จะเห็นว่า เทคโนโลยีที่มากระตุ้นความรู้สึกสามอย่างเหล่านี้เต็มไปหมด แต่เทคโนโลยีที่ใช้เพื่อกระตุ้นความรู้สึกที่ดีงามไม่ค่อยมี เพราะฉะนั้น ก็ต้องเป็นอย่างที่ว่า...มันก็เสี่ยงที่จะต้องเกิดกลียุค ก็เป็นไปตามเหตุปัจจัย

คุณพ่อคุณแม่นี่แหละ เป็นด่านใหญ่ที่จะรับมือกับเทคโนโลยี ถ้าเลี้ยงดูลูกดี ก็จะมีการศึกษาที่ทำให้ลูกปฏิบัติต่อเทคโนโลยีถูกต้อง และได้ประโยชน์จากเทคโนโลยี

ขอให้ครูคนที่หนึ่ง กับครูคนที่สองมาประสานกัน และร่วมมือกัน ตอนนี้ครูที่สอง (ครูที่โรงเรียน) คนไหนที่ไหนที่รู้ปัญหา และมีจิตสำนึกที่จะแก้ปัญหา ต้องกลับไปกระตุ้นครูที่หนึ่ง (ครูที่บ้าน, พ่อแม่)

เนื้อหาในเว็บไซต์นอกเหนือจากไฟล์หนังสือและไฟล์เสียงธรรมบรรยาย เป็นข้อมูลที่รวบรวมขึ้นใหม่เพื่อช่วยในการศึกษาค้นคว้าของผู้สนใจ โดยมิได้ผ่านการตรวจทานจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
ผู้ใช้พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือหรือเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง